Kijkje in hart van Servais Knaven
door Edward Sier

Zaterdag 17 juli 2004 - Het is meer dan een kijkje in de keuken. Het is een kijkje in het hart. Servais Knaven gunt het iedereen die internet heeft. Op het wereldwijde web is de Nederlandse Quick Step-renner van Luik tot Parijs te volgen. Al zijn hartslagen, van start tot finish omgerekend zo'n beetje een miljoen, staan er geregistreerd.

Dankzij Polar, leverancier van multifunctionele hartslagmeters, is de coureur op de voet te volgen. Enkele uren na de etappe is doorgaans al te zien hoe diep Knaven heeft moeten gaan. En of hij onderweg nog leuke dames heeft gezien...
De hartslagmeter is tijdens de etappe vooral een graadmeter. „Want het apparaatje kan nog veel meer. Ik kijk er geregeld op, niet alleen vanwege mijn hartslag. Het ding meet de snelheid, de afgelegde afstand, hoe hoog we zitten, mijn trapfrequentie, en zelfs, als je dat zou instellen, het 'wattage' dat je trapt.“

Het Finse bedrijf Polar sponsort acht teams in de Tour. Rabobank, Quick Step, T-Mobile, Fdjeux.com, Cofidis, Credit Agricole, Liberty Seguros en Saeco rijden met de hartslagbanden en bijbehorende 'horloges'. Knaven heeft - zoals de meeste professionele gebruikers - het duurste model, de S725. Winkelwaarde 350 euro.
De Finse oud-coureur Joona Laukka, in de Tour om renners met raad en daad bij te staan, weet dat ze in de sportwinkel goed worden verkocht. Knaven kan zich dat wel voorstellen. „Je kan zeggen dat het overdreven is voor wielertoeristen om met zo'n ding rond te rijden. Maar voor recreanten van tussen de veertig en vijftig is het misschien juist wel verstandig dat ze weten hoe hoog hun hartslag is. Ik zou 'm op zo'n leeftijd niet graag te lang hoog willen hebben.“ Het is een medisch verhaal. Een recreant kan het, wanneer zijn hart heel snel klopt, beter even wat rustiger aandoen. Maar voor topsporters is dat juist andersom. Zijn ze in staat hun hart bijna maximaal te laten kloppen, dan kunnen ze beter presteren.
Het hart is immers een pomp, die het zuurstofrijke bloed door het lichaam doet stromen.Knaven: „In de eerste week lukt het me meestal nog wel redelijk eenvoudig de 180 hartslagen per minuut te halen. En Armstrong lukt het deze dagen bergop ook nog wel zijn maximale ritme te halen. Het zou slecht zijn als dat niet meer kon. Maar ik heb de eerste tien dagen de longen uit het lijf gereden, zit niet meer helemaal fris. Het hart is feitelijk ook een spier. Het is niet raar dat die vermoeid raakt van inspanningen.“ De gegevens die het apparaatje oplevert, zijn „vooral belangrijk voor de dokter. Die kan er aan aflezen hoe ik er voor sta. Of ik ernstig vermoeid ben, of dat mijn vorm juist groeit.“ Aanvankelijk leverden ook andere coureurs hun gegevens (via de speciaal bijgeleverde mobiele telefoon!), maar om uiteenlopende redenen staakten zij hun medewerking. Sebastien Hinault om een zeer legitieme reden overigens, zijn Tour eindigde met een zware val in een greppel.

Site
Op de site van polar (http://www.polar.fi) kunnen de hartgrafieken van de verschillende ritten worden bekeken. Ook de gegevens van vorig jaar zijn na te lezen. Met een beetje oefening pik je er zo de ritten uit waarin Knaven in topvorm verkeerde. Laukka: „Als je die grafiek van de rit naar Bordeaux van vorig jaar bekijkt, de etappe die Servais won, dan zie je dat hij in optimale conditie was.“ En als er eens een schijnbaar onverklaarbare piek zichtbaar is? „Dat had ik een paar dagen terug. Bleek dat er op dat punt bijna een valpartij was. Dan schiet ie dus ook omhoog. Het hart reageert natuurlijk ook op zulk soort dingen.“ En wat gebeurt er als hij onderweg mooie vrouwen ziet? „Tja, wat moet ik daar nou op zeggen? Laat ik het erop houden dat ik er nog niet veel gezien heb. De mooiste zit thuis, hè!“